Türkiye Odalar Borsalar Birliğinden alınan ve T.C. Ticaret Bakanlığınca iletilen yazıya istinaden; Avrupa Birliği (AB) Komisyonu tarafından, iklim nötr bir ekonomiye hızlı geçişi desteklemek ve bu alanda uluslararası rekabet gücünü arttırmak amacıyla “Yeşil Mutabakat Sanayi Planı” kapsamında 16 Mart 2023 tarihinde sunulan “Net Sıfır Sanayi Yasası” teklifine yönelik olarak, AB Konseyi, Avrupa Parlamentosu (AP) ve AB Komisyonu arasında yürütülen üçlü müzakerelerde 6 Şubat 2024 tarihinde siyasi uzlaşı sağlandığı Ticaret Bakanlığı tarafından bildirilmektedir.
Konuya ilişkin olarak Komisyon tarafından yapılan açıklamada, mezkur düzenlemenin, AB’de temiz teknolojiler için güçlü bir yerli üretim kapasitesi oluşturulmasına katkı sağlayacağı; AB’nin 2050 yılına kadar iklim nötrlüğe ulaşma hedefi çerçevesinde, Avrupa sanayisinin rekabet gücünü ve dayanıklılığını artıracağı belirtilmiştir.
Yeşil Mutabakat Sanayi Planı’nın temel parçası olan düzenleme kapsamında, net sıfır teknolojiler için AB üretim kapasitesinin, 2030 yılı itibariyle beklenen AB talebinin en az %40'ına ulaşması hedefi ortaya konulmaktadır. Üzerinde mutabakata varılan mevzuat teklifi ile karbonsuzlaştırmaya önemli katkı sağlayacak teknolojilere ve projelere yatırımları desteklemek için, idari yükün azaltılması ve idari prosedürlerin basitleştirilmesi yoluyla uygun koşulların yaratılması, böylelikle net sıfır teknolojiye sahip daha fazla üretim tesisinin daha hızlı bir şekilde inşa edilmesine olanak tanınması öngörülmektedir.
Mevzuat kapsamında, bataryalar, güneş pilleri, kara ve deniz rüzgârı, yakıt hücreleri, elektrolizörler, grid teknolojiler ve sürdürülebilir alternatif yakıtlar gibi geniş bir net sıfır teknoloji kümesi tanımlanmakta ve söz konusu kümede yer alan ürünlerin üretiminin stratejik projeler yoluyla desteklenmesi hedeflenmektedir. Ayrıca, varılan siyasi uzlaşı çerçevesinde, net sıfır teknolojilerde kullanılan bileşenleri üreten ve karbonsuzlaştırmaya yatırım yapan çelik, kimya veya çimento gibi enerji yoğun sektörlerin de stratejik proje kapsamında değerlendirilip desteklenebileceği açıklanmıştır.
Düzenleme kapsamında ilaveten, net sıfır ürünler için pazar erişiminin kolaylaştırılması hedefi konulmakta ve bu doğrultuda, kamu alımlarında net sıfır teknolojiler için sürdürülebilirlik ve esneklik kriterlerinin dikkate alınması gerekliliği getirilmektedir. Mevzuat kapsamında son olarak, net sıfır becerilerin ve inovasyonun geliştirilmesinin desteklenmesi hedefi çerçevesinde, AB’de net sıfır sanayilerin büyütülmesi için ihtiyaç duyulan iş gücünün becerilerinin geliştirilmesinin desteklenmesi amaçlanmaktadır.
Bundan sonraki süreçte, mevzuatın Konsey ve Parlamento tarafından resmi olarak kabul edilmesinin sonrasında AB Resmî Gazetesi'nde yayımlanması ve yayımlanmasını takip eden gün yürürlüğe girmesi beklenmektedir.
Bu çerçevede konuya ilişkin Avrupa Birliği’ne ait açıklamalar ekte bilgilerinize sunulur.
Ek: AB Komisyon Açıklaması, Konsey Açıklaması, Parlamento Açıklaması