Bitki Özütleri Ve Tekstil Boyalarındaki Flavonoidler İçin Spektrofotometrik Analiz Yöntemlerinin Geliştirilmesi
Hazırlayanlar:Reşat Apak, Araş.gör.dr. Mustafa Bener
Proje Özeti
Bitki ve hayvanlar gibi doğal yaşam kaynaklarından elde edilen doğal boyalar elyafların boyanmasında kullanılmaktadır. Tekstil ürünlerinde bulunan bu flavonoid boyaların analizi daha çok yüksek maliyetli ve karmaşık yöntemler ile yapılmaktadır. Ancak bu yüksek maliyetli ve karmaşık teknikler çoğu analiz laboratuarlarında bulunmamaktadır. Bu kapsamda bu çalışmasının amacı; bitki özütleri ve tekstil boyalarındaki toplam flavonoid kapasitenin (TFC) kolay, ucuz, hızlı ve duyarlı tayininin geliştirilen yöntemlerle yapılması ve sonuçların referans yöntem ile uyumunun araştırılmasıdır. Bu çalışmada; antioksidan etki gösterdikleri bilinen flavonoidler için literatürde CUPRAC (Cu(II) iyonu indirgeyici antioksidan kapasite) yöntemi olarak bilinen ve toplam antioksidan kapasite ölçümleri için laboratuarlarımızda geliştirilen spektrofotometrik yöntem temel alınmıştır. Çalışmada karşılaştırma için referans yöntem olarak literatürde AlCl3potasyum asetat spektrofotometrik yöntemi olarak bilinen flavonoid tayin yöntemi seçilmiştir. Bu yöntem doğal boyalardaki toplam flavonoid konsantrasyonu ölçülmesinde kullanılmıştır. Seçilen doğal boya özütlerine C-18 kolonu kullanan HPLC (Yüksek Performanslı Sıvı Kromatografisi) referans yöntemi uygulanarak elde edilen bulguların CUPRAC ve AlCl3potasyum asetat spektrofotometrik yöntemlerinin elde edilen bulgular ile uyumu araştırılmıştır. Boyama işlemlerinde kullanılan, bitki ve hayvanlardan elde edilen, Rubia tinctorum (Kökboya), Curcuma longa L. (Zerdeçal), Alkanna tinctoria (Havaciva), Matricaria chamonilla (Papatya) ve Coccus ilicis (Koşnil) doğal boyalarının TFC değerleri CUPRAC yöntemi ve AlCl3potasyum asetat spektrofotometrik yöntemine göre tespit edilmiştir. Boya özütlerinin TFC (Toplam flavonoid kapasite) değerlerindeki değişimlerin nedenleri tartışılmıştır. Ayrıca çalışmada geliştirilen her iki spektrofotometrik yöntem, HPLC yöntemi ile valide edilmiştir